พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ภูเก็ต

ภูเก็ตจังหวัดแห่งไข่มุขอันดามัน  เป็นสวรรค์ของนักท่องเที่ยว  เมื่อพูดถึงจังหวัดภูเก็ต เราคงนึกถึงภาพของทะเลสีคราม  น้ำใส หาดทรายสีขาว   แต่  ณ ที่แห่งนี้ กลับมีมนต์เสน่ห์หลายอย่างที่รอคอยให้เราค้นหาทั้งเรื่องราวของศิลปวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ของชุมชน โดยเฉพาะเรื่อง เหมืองแร่และเรื่องเล่าจากชาวเหมือง

ความยิ่งใหญ่แห่งประวัติศาสตร์การทำเหมืองแร่ของชาวกะทู้  เป็นเรื่องราวที่ถูกกล่าวขาน แม้กาลเวลาจะล่วงเลยมาหลายทศวรรษ   แต่หุบเขาแห่งนี้ได้ถูกบันทึกไว้ให้เป็นอีกหน้าหนึ่งของประวัติศาสตร์ภูเก็ต

สถานที่ตั้ง

พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ภูเก็ต  ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่  หมู่ 5  ถนนสายกะทู้-นาเกาะ  ตำบลกะทู้  อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต  บริเวณเหมืองแร่เก่าท่อสูง  ระหว่างเขานางพันธุรัตน์  ด้านเหนือติดกับเทือกเขาเก็ตหนี ด้านตะวันออกหรือระหว่างบ้านเกาะแก้ว-บางคู ติดกับสนามกอล์ฟล๊อกปาล์มกะทู้

ประวัติความเป็นมา

พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ภูเก็ต  เกิดขึ้นภายใต้แนวคิดเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและประวัติ ศาสตร์ชุมชน  โดยเฉพาะตำบลกะทู้ในอดีตมีการทำเหมืองแร่ดีบุกเกือบทั่วพื้นที่  ร่องรอยที่เหลืออยู่ของขุมเหมืองล้วนมีจิตวิญญาณที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่า แห่งภูมิปัญญาของบรรพชน  ที่ควรแก่การอนุรักษ์  เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้แก่คนรุ่นหลังสืบไป จากเหตุดังกล่าว นายประเสริฐ ขาวกิจไพศาล  อดีตนายกเทศมนตรีเมืองกะทู้  ในสมัยที่ดำรงตำแหน่ง  จึงได้เสนอแผนแม่บทการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์เหมืองแร่  มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 จนเป็นรูปธรรมเมื่อปี พ.ศ. 2549 และแล้วเสร็จในปี 2551

รูปทรงทางสถามปัตกรรม

อาคารพิพิธภัณฑ์เหมืองแร่  ได้มีการออกแบบโดย นางปัญจภัทร ชูราช สถาปนิกกองช่าง  เทศบาลเมืองกะทู้  เป็นอาคารแบบชิโนโปรตุกีส 1 ชั้นครึ่ง  มีจิ่มแจ้(ลาน)  อยู่ตรงกลาง  มีการตกแต่งหน้าต่างด้วยลายปูนปั้นซุ้มโค้งแบน  สะท้อนให้เห็นถึงความงดงามแห่งการผสมผสาน  จึงเรียกอาคารนี้ว่า  “อังมอหลาวนายหัวเหมือง”

การจัดแสดงนิทรรศการ

พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่  มีการแสดงนิทรรศการแบบมีชีวิต (Life Museum)  โดยแบ่งการแสดงไว้เป็น 2 ส่วน  คือ ภายนอกอาคาร (Outdoor)  ประกอบด้วย  เหมืองแล่น  เหมืองรู  เหมืองหาบ  เหมืองฉีด  เหมืองรูขุด  ส่วยภายในอาคาร (Indoor)  “อังมอหลาวนายหัวเหมือง” จัดแสดงนิทรรศการ  ประวัติความเป็นมาของการทำเหมืองแร่ดีบุก และวิถีชีวิตของชาวเหมือง  ดังนี้

เปิดม่านหลังกาลเวลาเกาะแห่งพญามังกร  ย้อนยุคเรื่องราวการทำเหมืองแร่ในจังหวัดภูเก็ต

• สายแร่แห่งชีวิต นำเสนอเรื่องราวของเหมืองแร่ด้วยการฉายวีดีทัศน์และการบรรยาย
• อารยธรรมบาบ๋า แสดงของมีค่าโบราณของคหปานี  เช่น  แหวน  บาเย๊ะ  ผ้าปาเต๊ะ  กิ่มตู้น  ปิ้นตั้ง หินมีค่า  และอัญมณี เป็นต้น
• พัฒนาการมนุษย์ แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการของมนุษย์วานรโฮโมฮาบิลิส  ที่ใช้หินเป็นเครื่องมือดำรงชีวิตในอดีต จนพัฒนามาใช้โลหะในปัจจุบัน
• ภูเก็ต : ดินแดนแห่งโภคทรัพย์ แสดงถ้ำในยุคหิน  การสำรวจแร่ (ทามตั๋ง) การบุกเบิกแหล่งแร่
• ตามรอยเหมืองแร่ นำเสนอเหมืองแร่ประเภทต่าง ๆ เช่น เหมืองแล่น  เหมืองรู  เหมืองหาบ  เป็นต้น
• กว่าจะได้แร่มา แสดงขั้นตอนการถลุงแร่และผลิตภัณฑ์จากดีบุก
• นาวาชีวิต แสดงการย้ายถิ่นฐานและการติดต่อค้าขายทางเรือสำเภา  เป็นท่าเรือที่สะท้อนวิถีชีวิตความเป็นมาของชาวจีนที่ข้ามน้ำข้ามทะเลมาแสวง โชคที่เกาะภูเก็ต
• เรื่องเล่าจากชาวเหมือง ย้อนอดีตวิถีชีวิตชาวจีนในยุคเหมืองแร่รุ่งเรือง  มีโกปี้เตี้ยม  โรงขนมจีน  ศาลเจ้า  โรงงิ้ว  โรงฝิ่น  ร้านขายยาจีน เป็นต้น
• หมายเหตุเหมืองแร่ เก็บหลักฐานสำคัญต่าง ๆ  เช่น  แผนที่  ประทานบัตร  รูปถ่าย  จดหมาย  เอกสารเกี่ยวกับเหมืองแร่และนามสกุลในมณฑลภูเก็จ  เป็นต้น
• เปิดโลกแห่งการเรียนรู้ไร้พรหมแดน เป็นห้องสมุดเฉพาะเหมืองแร่  วิถีชีวิตชาวเหมือง และวัฒนธรรมท้องถิ่น  ด้วยระบบ  E-MUSEUM  เพื่อประโยชน์ทางการศึกษาแก่นักเรียน  นักศึกษา  นักวิจัย  นักท่องเที่ยว  และประชาชนทั่วไป

พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่
หมู่ 5  ถนนสายกะทู้-นาเกาะ  ตำบลกะทู้  อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต  83120
โทรศัพท์  081-535-3187 , 083-1025-606   โทรสาร  0-7632-2134

View ที่กินที่เที่ยว จังหวัดภูเก็ต in a larger map