ศาลเจ้าจ้ออ๋อง หรือศาลเจ้าไถ้หงวนต๋อง เป็นศาลเจ้าบูชาบรรพบุรุษตระกูลแซ่อ๋องสายฮกเกี้ยน จาก ตงอี่จุนอ๋อง หรือ จ้ออ๋อง ผู้เป็นข้าหลวงมณฑลฮกเกี้ยนในสมัยราชวงศ์ถัง ระหว่าง พ.ศ. 1161 – 1450
จากเรื่องประวัติศาล บูชาบรรพบุรุษต้นตระกูลแซ่อ๋อง หรือ ไถ้หงวนต๋อง สรุปได้ว่า ตงอี่จุนอ๋องเป็นข้าหลวงมณฑลฮกเกี้ยน มีพี่ชายสองคน ทุกคนต่างมีความสามารถทุ้งทางพลเรือนและทางทหาร สามารถปราบปรามโจรผู้ร้าย และพัฒนาเขตฮกเกี้ยนให้เจริญรุ่งเรืองในสมัยราชวงศ์ถัง จนได้รับพระราชทานฐานันดรศักดิ์ชั้นสูงสุดที่สามัญชนพึงได้รับจากฮ่องเต้ คือ ชั้น อ๋อง เป็น ตงอี่อ๋อง หรือ จ้ออ๋อง จ้ออ๋องยังมีความรู้พิเศษอีกประการหนึ่งคือ ด้านพืชสมุนไพรเป็นอย่างดี
เมื่อ พ.ศ. 2441 ชาวจีนแซ่อ๋องคนหนึ่งที่อพยพมาทำมาหากินที่ภูเก็ต ได้นำ “ผงธูป” จากศาลเจ้าจ้ออ๋องที่ประเทศจีนมาด้วย แล้วตั้งโต๊ะบูชาที่เหมืองดีบุกของนายต่อเต่งหยอง แถบตำบลบ้านทุ่งทอง ชื่อเหมือง ท่อเต่กงเนี้ย
ข้างนาย ต่อเต่งหยองมีโรคประจำตัวอย่างหนึ่ง พยายามรักษาทั้งหมอจีนหมอไทยมาหลายปีก็ไม่หายหรือทุเลาซึ่งสร้างความรำคาญ ให้แก่ตนเป็นอย่างมาก นายต่อเต่งหยองจึงประกอบพิธีอัยเชิญเทพเจ้าจ้ออ๋องเข้าประทับทรง เพื่อขอยาจีนมารับประทาน ปรากฏว่าตำหรับยาที่พระเข้าทรงที่ตนไปเจียดมาต้มกินนั้น อาการดีขึ้นมาก ตนจึงเกิดเลื่อมใสศรัทธาเทพจ้ออ๋อง จึงคิดที่จะสร้างศาลเจ้าจ้ออ๋องขึ้น จึงได้ไปปรึกษา “นายอ๋องเบ่งอี่” สามีของแม่หลวน ผู้สร้างถนนแม่หลวนนั่นเอง โดยให้เป็นผู้แทนรับมอบที่ดินหนึ่งแปลงซึ่งติดกับสี่แยกถนนกระบี่กับถนน ปฏิพัทธ์ คือสถานที่ตั้งศาลเจ้าจ้ออ๋องในปัจจุบัน
นาย อ๋องเบ่งอี่จึงรับมอบที่ดิน แล้วดำเนินการก่อสร้างศาลเจ้าจ้ออ๋องขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2443 เพื่อให้ชาวตระกูลแซ่อ๋องได้สักการะบรรพบุรุษ แล้วจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง นอกจากนี้ยังได้มอบหมายให้นายอ๋องโฮเส็งเป็นผู้ถือโฉนดที่ดินแทนศาลเจ้า อาคารศาลเจ้าเป็นเสาไม้มุงหลังคาจากกั้นจาก ครั้นถึง พ.ศ. 2496 คณะกรรมการและชาวตระกูลแซ่อ๋องได้พร้อมใจกันปรับปรุงศาลเจ้า โดยเปลี่ยนจากหลังคาจากเป็นหลังคาสังกะสี และถึง พ.ศ. 2513 จึงได้มีการปรับปรังเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่เป็นอาคารตึกสามคูหา ตกแต่งภายในด้วยไม้แกะสลักอย่างสวยงาม ดังที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน
ภาย ในห้องโถงกลางเป็นโต๊ะบูชาทีกง และหน้าแท่นบูชาองค์ประธานศาลเจ้าคือ จ้ออ๋อง ส่วนด้านขวามือขององค์ประธานมีชุมนุมเทพเจ้าต่างๆเช่นเดียวกับด้านซ้ายมือ งานแซยิดขององค์ตงอี่จุนอ๋อง คือ วันที่ 12 ค่ำเดือน 2 และวันที่ 18 ค่ำ เดือน 8 เป็นวันเซ่นไหว้สักการะประจำปี
ศาลเจ้าจ้ออ๋อง ตั้งอยู่ตรงสี่แยกถนนกระบี่ ตำบลตลาดใหญ่ อำเภอเมืองภูเก็ต
View ที่กินที่เที่ยว จังหวัดภูเก็ต in a larger map