เมื่อ 200 ปีที่ผ่านมา ชาวจีนอพยพ มาจากมณฑลฮกเกี้ยน ประเทศจีน มาจังหวัดภูเก็ต โดยทางเรือ ผ่านทางประเทศสิงคโปร์ เมืองปีนัง สู่เกาะภูเก็ต ส่วนหนึ่งของชาวจีนฮกเกี้ยน เข้ามาอยู่อาศัย บริเวณบ้านสะปำและบ้านบางคู เนื่องบริเวณนี้มีภูมิประเทศอันเหมาะสม อุดมไปด้วย ทรัพยากรธรรมชาติ เรียกว่า เล็กต้ำ ต่อมาเรียก บ้านสะปำ ชาวจีนส่วนใหญ่ทำงาน ที่เหมืองแร่ดีบุก และประกอบอาชีพการประมง ชาวจีนจะนับถือเทพเจ้าปรมาจารย์ เพื่อเป็น ขวัญกำลังใจ ในการทำงาน ตามตำนานกล่าวไว้ว่า เทพปรมาจารย์ เป็นรูป แกะสลักไม้ และนำมาจากเมืองจีน เป็นเทพกวนอู ได้ตั้งรูปเหมือน ของท่าน ไว้ใจกลางหมู่บ้าน เพื่อให้ทุกคนได้เคารพบูชา ปัจจุบันรูปสลักดังกล่าว ได้ผุพัง ไปตามกาลเวลา และมีการสร้างรูปแกะสลักขึ้นมาใหม่
ต่อมา ชาวบ้านที่นับถือองค์ท่าน ต้องการสร้างศาลเจ้า เพื่อเป็นที่สถิต ของรูปองค์เต้กุน โดยนายต่องเส้ง แซ่หลิม (ภูผา) เป็นผู้นำในการก่อสร้าง ศาลเจ้าเต้กุน เป็นครั้งแรก สร้างเป็นศาลเจ้าเล็กๆ หลังคามุงจาก
ใน ปี พ.ศ.2480 ศาลเจ้ากวนเต้กุน ได้รับการบูรณะ สร้างขึ้นใหม่จากหลังเก่า ที่ชำรุดทรุดโทรม เปลี่ยนเป็นหลังคามุงสังกะสี เสาคอนกรีต ชาวบ้าน และคณะกรรมการ ได้จัดตั้งสมาคม การกุศลขึ้นโดย ใช้สถานที่ทำงาน อยู่ในบริเวณศาลเจ้า เนื่องจากเห็นว่า เป็นแหล่งชุมชน เป็นที่รวมคน นัดพบ ให้ร่วมทำกิจกรรมต่างๆ อันก่อให้เกิดความรัก และสามัคคี ของชุมชนได้ดี
จาก นั้น ด้วยความจำเป็น ที่ต้องเวนคืนที่ดิน ให้กับทางราชการ เพื่อขยายผิว การจราจร บนถนนเทพกษัตรี ซึ่งศาลเจ้าได้รับค่าเวนคืนเป็นเงิน 347,092 บาท จึงต้องสร้างศาลเจ้าขึ้นใหม่ ในพื้นที่เดิม แต่ถอยร่นจากถนนเข้าไปอีก 20 เมตร คณะกรรมการศาลเจ้าและชาวบ้านสะปำ ได้ประชุมปรึกษาหารือกัน เพื่อสร้าง ศาลเจ้าหลังใหม่ โดยการจัดกิจกรรมหารายได้ จนกระทั่ง ศาลหลังใหม่เสร็จ ทั้งยังได้สร้างส่วนประกอบอื่นๆเพิ่มอีกด้วย เช่น เตาเผากระดาษ เสาโกโต้ง รั้วกำแพง ปูพื้นบริเวณหน้าศาลเจ้า และได้รับเงิน บริจาคจากนายอาคม อัคสินธวังกูร และ นายอำนวย สมรักษ์ ในการต่อเติม โรงครัวอีกด้วย ใช้เวลา ก่อสร้าง 2 ปีเศษ สร้างเสร็จสมบูรณ์ ในปี พ.ศ.2541 ใช้งบประมาณ 11 ล้านบาท และทำพิธีเปิดในวันที่ 10 เม.ย.2541
พิธีกรรม / ประเพณี
งานประเพณีประจำปีจะมีงานแซยิด นอกจากนี้ ยังมีงานกินผักประจำปี จะมีพร้อมกับ ศาลเจ้าอื่นๆ เป็นประจำทุกปี
ความเชื่อ
นอก จากความเคารพ ศรัทธาของชาวบ้านสะปำ ชาวบ้านจะมากราบไหว้บูชา ยังมีการบนบาน ขอพรจากองค์พระเต้กุน เมื่อสำเร็จสมปรารถนาที่ขอไว้ ก็จะนำสิ่งของต่างๆ มาไหว้แก้บนที่ศาลเจ้า อยู่เสมอ
ศาลเจ้าสะปำตั้งอยู่เลขที่ 41/2 หมู่ที่ 1 ตำบลเกาะแก้ว อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต
View ที่กินที่เที่ยว จังหวัดภูเก็ต in a larger map